Föstudagur, 12. desember 2008
Veršbólgudrekinn
Ķslendingar eiga slęmar minningar frį barįttu viš veršbólgu. Oft var žį talaš um veršbólgudraug, en veršbólgan er žó ķ lķki dreka.
Frį örófi alda hafa veršbólgudrekar lįtiš sjį sig hér og žar, annaš veifiš. Til eru hellaristur og ašrar fornar heimildir um veršbólgu, vķša aš śr veröldinni.
Fręg er t.a.m. teikning Leonardo da Vinci af veršbólgudreka, af tegundinni Pricibus Klikkusis.
Veršbólgudrekinn hefur um aldir veriš eitt helsta tįkn hrešjataks yfirstéttarinnar į almśganum. Enda var žaš fyrst og fremst efnafólk sem stundaši kaupmennsku og okur į alžżšunni. Žvķ er ekki aš furša aš algengt er aš sjį veršbólgudreka ķ skjaldarmerkjum gamalla yfirstéttarętta.
Veršbólgudrekinn er hér var upphaflega fyrir einhverjum įrum sķšan, var af haršgeršu kyni, Procentus Klikkusis. Hann įt bęši upp sparnaš og skuldir, en nįši aldrei aš bķta į ašrar eignir fólks, s.s. fasteignir. Žęr jukust meš minnkandi skuldum. Žvķ žótti ljóst aš kynbęta yrši skepnuna, sem var og gert. Fįir voru betur aš sér ķ kynbótum og öšrum bęndatengdum hlutum ķ žį tķš en Framsóknarmenn. Žvķ var žaš, įriš 1979, aš skepnan var sędd meš sęši Ólafs nokkurs. Ólafur žessi mun hafa veriš Framsóknarmašur og sem slķkur lķklegur til aš bśa yfir afętuarfberum. Enda kom į daginn aš afkvęmiš žótti undravel heppnašur veršbólgudreki.
Trixiš var aš lįta skepnuna éta upp eignir fólks, en hugsa minna um sparnašinn. Enda mesti sparnašur fólks bundinn ķ fasteignum. Ķslendingar hafa hvort eš er aldrei kunnaš aš spara į annan hįtt. Hiš kynbętta afbrigši fék fręšiheitiš Procentus Pricibus Tryggus Klikkusis.
Žaš geršist svo aš illa įraši fyrir skepnuna, eftir 1991 og į endanum veslašist hśn upp og dó. Hśn bar beinin ķ Mżrdalnum, žar sem hśn hafšist viš undir lokin. Ķslendingar hafa trśaš žvķ allar götur sķšan aš veršbólgan tiheyrši fortķšinni og kęmi ekki aftur.
Annaš hefur komiš į daginn.
Drekaegg hefur veriš geymt ķ kjallara Svörtulofta frį įrinu 1989 og ķ haust var žvķ ungaš śt, aš beišni rķkisstjórnarinnar. Svartstakkar Svörtulofta hafa įtt veg og vanda af śtunguninni og umsjóninni.
Rķkisstjórnin setti af staš neyšarįętlun um hvernig afla skyldi skepnunni fęšis og hefur žegar hafist handa, meš hękkun żmissa neysluvara, sem hękka vķsitöluna, sem brennir upp eignir. Fyrir utan žann unaš sem žaš veitir žeim aš sjį sultaról lżšsins heršast enn betur aš, svo hann vart nįi andanum.
Žar sem skepnan hefur ekki enn nįš kynžroska žykir mikilvęgt aš vernda hana sérstaklega, žvķ ekki er hęgt aš geyma egg hennar fyrr en kynžroska er nįš. Varšsveitina skipa Diablo von Svörtuloft, Solla Stirša og Geiri Hinn Harši.
Leit er žegar hafin aš vęnlegum sęšingamanni. Reyndar žarf ekki aš leita mikiš, žvķ frambošiš žykir yfir nóg. Afęturnar eru į hverju strįi.
Bęta viš athugasemd [Innskrįning]
Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.