Forsetinn og gjáin

Í þessari færslu ætla ég ekki að tjá mig um Icesave, heldur gerast Sjálfstæðismaður. Hafa sterkar skoðanir á málinu en taka þó ekki afstöðu.

Hins vegar vil ég birta mynd sem náðist á Bessastöðum í dag.

Forsetinn staðfestir Icesave-lög

Klaufafjárfestingar

Liðin er sú tíð, er tómir klaufar fjárfestu í öðrum klaufum. Það nýjasta í Frakklandi er að fjárfestar, klaufar eður ei, eru farnir að fjárfesta í nýrri gerð klaufa. Klaufdýrum.

Klaufdýrin eru af tegundinni Bos taurus, öðru nafni kýr. Þeirra helsti kostur er að þær framleiða ógrynni af mjólk, sem má nota til að búa til „ís tað“ eins og segir í viðtengdri frétt. Ís tað, öðru nafni taðís, hefur náð miklum vinsældum í suðurhéruðum Frakklands.

Útlit hans þykir minna á súkkulaðiís. Engum sögum fer hins vegar af bragðinu.

Fjárfesta í kúm

Fjarskiptanet Páfagarðs

Í viðtengdri frétt segir að Páfagarður sé eina sjálfstæða ríkið sem ekki hafi eigið farsímanet. Hins vegar kemur ekki fram hvers vegna.

Jú, Páfagarður hefur frá aldaöðli rekið eigið fjarskiptakerfi. Notast er við bréfdúfur fyrir skeyti innan ríkisins. Langlínuskeyti eru flutt með englum.

Farsímanet í minnsta ríki í heimi

Hugleiðingar um verðtryggingu

Árið 1979 voru sett lög um verðtryggingu. Svokölluð Ólafslög. Kennd við Óla Jó.

Í fyrstu voru lögin kannski ekki svo óréttlát, þar sem laun voru jafnframt verðtryggð. Síðan, árið 1983 ef ég man rétt, var verðtrygging launa afnumin. Í óðaverðbólgu þess tíma setti verðbólgan marga á kaldan klaka. Þar sem verðtrygging launa var ekki fyrir hendi lengur hrapaði kaupmáttur og lánin bólgnuðu og bólgnuðu.

Svo hjaðnaði verðbólgan og fólk hætti að hugsa um verðtrygginguna. Lífið mallaði áfram og fólk fann sér annað að fjasa yfir.

Svo rann upp árið 2008.

Gengi krónunnar hrapaði, reglulega ársfjórðungslega. Tilviljun? Afleiðingin sú að innfluttar vörur snarhækkuðu í verði og hækkuðu þar með vísitölu neysluverðs, sem lögð er til grundvallar verðtryggingar. Á sama tíma fór húsnæðisverð að lækka og hefur farið lækkandi síðan, samhliða því að verðbólgan hefur dafnað vel.

Síðan í júlí 2007 til júlí 2009 hefur vísitala neysluverðs hækkað úr 272,4 stigum upp í 339,8 stig. Það er hækkun upp á rétt tæp 25%.

Flest verðtryggð lán, td. hjá Íbúðalánasjóði (ÍLS), eru jafngreiðslulán. Það þýðir að greidd er að jafnaði sama upphæð (verðtryggð) í hvert sinn. Það þýðir að framan af lánstímanum er fólk aðallega að greiða vexti, sem eru hærra hlutfall af greiðslunni en sjálf afborgunin af höfuðstólnum. Því lækkar höfuðstóllinn lítið sem ekkert á fyrri hluta lánstímans. Í verðbólgu þeirri sem nú ríkir hækkar höfuðstóllinn hratt.

Eins og ég hef áður nefnt, á verðtryggingin að tryggja að lánveitandinn fái til baka, á endanum, sama verðgildi þeirrar upphæðar sem lánuð var. Hins vegar miðast verðtryggingin að mestum hluta við almennar neysluvörur. Þeas. þegar ilmvötn og bananar hækka, hækka húsnæðislánin. Þrátt fyrir að húsnæði hafi lítið ef eitthvað með banana að gera. Væri miðað við vísitölu húsnæðisverðs væri tryggt að lánveitandinn fengi til baka verðgildi þess sem hann lánaði til húsnæðiskaupanna. Láni hann 80% af verðgildinu árið 2007 fengi hann andvirði 80% árið 2047. Hvorki banönum, ilmvötnum né kvenstígvélum blandað í málið.

Ég tek dæmi.

Jón keypti sér íbúð á 20.000.000 í júlí 2007. Hann átti 4.000.000 sjálfur, sem hann hafði safnað á nokkrum árum og fékk lán hjá ÍLS up á 16.000.000. Í upphafi greiddi hann um 80.000 á mánuði, en eftir að verðbólgan jókst hefur upphæðin farið upp í 90.000. Til einföldunar skulum við áætla að hann hafi að jafnaði greitt 85.000 á mánuði (sem er líklega vanreiknað). 24 * 85.000 = 2.040.000. Hann hefur semsagt greitt ca. 2.040.000, sem eru mestmegnis vextir. Á sama tíma hefur höfuðstóll lánsins hækkað úr 16.000.000 í rúmar 20.000.000.

Að því gefnu að andvirði íbúðar hans hafi ekki breyst hefur lántakinn eignast allar fjórar milljónirnar hans. Líklega hefur þó andvirði íbúðarinnar lækkað um ca 11%. Vísitala húsnæðisverðs hefur lækkað á sama tíma úr 351 stigi í 311,7 stig. Jón hefur því á tveimur árum tapað eign sinni til lánveitandans, sem uppi stendur alsæll með sín axlabönd og belti, kút og kork.

Verðtryggingin, eins og hún er útfærð (verð á ilmvötnum og banönum), gerir því að verkum að lánveitandinn eignast húsnæðið sem lántakandinn fékk lán fyrir. Fyrr eða síðar. Lántakandinn hefur belti, axlabönd, kút og kork.

Hver er glóran í svona kerfi? Engin.

Fái ég lánaða bjórkippu hjá félaga mínum ber mér að borga í sama. Borga honum kippuna til baka. Sama hvað hún kostar. Því er eðlilegt að verðtrygging þess láns sé miðuð við verð bjórsins sem lánaður var, en ekki við heimsmarkaðsverð á blóðmör. Eins er eðlilegt að sá sem lánaði Jóni fyrir 80%  húsnæðis hans fái greitt í sama. Hann fái greitt andvirði 80% af húsnæðinu. No more. No less. Ekkert slátur.

Önnur lán eru þau (ólöglega) gjaldeyristryggðu. Þau hafa þó þann eiginleika að ef hið ótrúlega gerðist, að krónan styrktist lækkar höfuðstóll þeirra. Það á ekki við um verðtryggð lán. Verðtryggingin er nefnilega eins og einstreymisloki. Hún hækkar bara lánin, en lækkar þau ekki. Ekki nema til komi verðhjöðnum og fyrr á ég eftir að sjá ýmislegt áður en það gerist hér.

 

Um daginn var ráðherrann, Árni Páll, í viðtali Sjónvarpsins og sagði að „enginn mannlegur máttur“ gæti lækkað skuldir heimilanna. Þrátt fyrir að verðtryggingin sé verk mannanna. Nema Óli Jó hafi verið guðleg vera.

Geti menn komið á verðtryggingu geta þeir afnumið hana.
Það er ekki flóknara en það.

Það er í mannlegum mætti.

Það er ekki spurning um getu, heldur einungis um vilja.

Ég á mér líf

Í morgunsárið renndi ég yfir netmiðla, eins og ég geri gjarnan á morgnana. Þar sem ég hafði lokið við að skoða skemmtilegt myndband, á Pressunni, af antílópu gefa hýenum langt nef, rak ég auga í tengil hægra megin á síðunni.

„Afmæli aldarinnar - Myndir úr veislunni í Turninum.“

Nú nú nú, hugsaði ég. Afmæli aldarinnar! Það er ekkert minna. Þetta hljómar of 2007 til að láta það óskoðað.

Ég smellti á tengilinn og við mér blasti frétt, ásamt myndum, af afmæli einhvers fólks sem ég vissi ekki að væri til. Fyrir utan tónlistafólkið sem spilaði í veislunni og einn fjölmiðlamann að auki, hafði ég ekki einustu hugmynd af tilveru þess fólks sem á myndunum var.

Vitanlega varð ég dauðskelkaður og hóf samræður við sjálfan mig.

„Brjánn, ertu virkilega svona úti á þekju? Veist ekki hver skódrottningin er.“

Við þessa spurningu mína jókst hjartslátturinn og svitinn spratt fram á ennið. Þar til ég skyndilega fann til mikils léttis um leið og ég svaraði mér.

„Nei. Ég er ekki úti á þekju, heldur á ég mér líf.“

Sérstakir saksóknarar

Nú er af sem áður var, þegar enginn sýndi áhuga á starfi sérstaks saksóknara. Nú hafa ellefu manns sótt um þær þrjár stöður sem bæta á við.

Einn umsækenda er Jón Magnússon hrl. og fyrrum þingmaður. Það verður spennandi að vita hvort hann verði ráðinn. Hver annar hefur betri innsýn í þátt FME en akkúrat hann, hvers sonur stýrði. Hann gæti nýtt fjölskylduboðin til yfirheyrslna. Aldeilis væri nú trúverðugt og traustvekjandi að ráða Jón.

Hvernig honum í hug svo mikið sem að sækja um er mér gersamlega hulið.

11 sóttu um saksóknaraembætti

Aftur á stórmót

Vitanlega er það súrt að stelpurnar okkar hafi ekki náð upp úr riðlinum. Þó hafa þær náð stærri áfanga en hinir yfirborguðu atvinnumenn karlalandsliðsins sem hafa ekki náð stærri áfanga en jafntefli á heimavelli gegn þáverandi heimsmeisturum, fyrir áratug eða svo.

Stelpurnar eru á heimsmælikvarða. Hafa staðið sig vel. Bæði gegn ellefu manna liði norsara sem og tólf manna liði frakka, um daginn. Hvar hinn rússneski liðsmaður frakka fór á kostum.

Hvað segja annars stelpurnar um málið?

Margrét Lára, framherji íslenska kvennalandsliðsins var heldur súr í bragði er blaðamaður hitti hana á Hiitolippiona hótelinu í Laathi eftir leikinn.

„Þetta var algert fargan, en þó gaman. Reynsla í sarpinn. Við stefnum bara á næsta stórmót. HM eftir tvö ár. Mætum reynslunni ríkari.“

Svona til jafnvægis hafði blaðamaður samband við liðsmann A-landsliðs karla og spurði hann hver plönin væru þar á bæ. „Við stefnum klárlega á EM 2068.“

EM: Við ætlum aftur á stórmót

Hólmsteinn dagsins

Hannes Hólmsteinn, hugmyndafræðingur útrásarinnar, mætti í dag á mótmælafund. Undir handleggnum hafði hann bók sem hann er að vinna að. Hún mun þó ekki hafa verið unnin í ljósritunarvél. Í dag er hægt að dánlóda öllu af netinu og þá þarf enginn Xerox.

Honum fannst rétt að taka þátt í mótmælum gegn afleiðingum eigin gjörða.
Svo bara mætti eitthvert lið og sló í pottlok! Skil vel hvað Hólmsteinn varð spældur yfir því.
Ég trúi því þó að Hólmsteinninn sé sterkur. Bugist ekki heldur haldi bara áfram og gefi í.

Aðsúgur að Hannesi Hólmsteini

Ráðherrar steypa

Svandís Svavarsdóttir umhverfisráðherra og Katrín Júlíusdóttir iðnaðarráðherra heimsóttu Sementsverksmiðjuna á Akranesi í dag.

Tilefnið var meintur skortur Alþingis á steypu. Talsvert hefur verið steypt á þingi gegn um árin, en minna hafi borið á því undanfarið. Þó mun Sigmundur Ernir og framíkallarar hans hafa bætt út.

Svandís og Katrín ku hafa viljad skoða kosti þess að betrumbæta þinglega steypu.

„Við höfum átt góðar viðræður við stjórnendur sementsverksmiðjunnar“ segir Svandís. „Við eigum þó eftir að fá Steypustöðina með.“ Katrín segir þó næga steypu vera til staðar á þingi. „Árni Jonhnsen söng þar í vor. Say no more.“

Ráðherrar í Sementsverksmiðju

Fyrstu pylsunni bjargað

Mæðginin Jón Halldór Kristínarson og Kristín Harpa Halldórsdóttir hafa stefnt Pulsuvagninum við Tryggvagötu fyrir vörusvik.

Þau ákváðu að fá sér pylsu. Þar sem þau eru að norðan vildu þau ekki pulsu.

Þau mættu í pulsuvagninn við Tryggvagötu og báðu um tvær með öllu. Þá vildi svo til að þau fengu pulsur með fimm tegundum meðlætis; hráum lauk, steiktum lauk, tómatsósu, remúlaði og sinnepi.

Kristín spurði hverju þetta sætti. Í sinni heimabyggð fengi hún ennfremur rauðkál, súrkál og eldhússvask. Kristín segir ætla að bjarga þeirri pylsu [pulsu. leiðrétting blaðamanns] frá voðaverkum aðkomumanna, eins og Kristín kallar sunnlendinga.

Afgreiðsludama pulsuvagnsins tjáði henni að sunnan heiða fengjust ekki eldhússvaskar. Auk þess sem rauð- og súrkálsát tíðkaðkist ekki meðal heilbrigðra borgarbúa.

Kristín segir fara með málið til Stassborgar, gerist þess þörf.

„Ég er meira sár en reið“ sagði Kristín við fréttamann. „Ég fékk ekki einu sinni kók í bauk.“

Fyrstu pysjunni bjargað